Dom energooszczędny: izolacja ścian

Według ogólnie obowiązujących przepisów prawa budowlanego, budynki podzielić możemy ze względu na ich energooszczędność. Tym samym wyróżniamy budynki standardowe, w których zużycie energii przeznaczonej na ogrzewanie domu wynosi około 150-200 kWh/m2 rocznie, budynki energooszczędne (około 70 kWh/m2 rocznie), budynki niskoenergetyczne (30 kWh/m2 rocznie) oraz budynki pasywne (15 kWh/m2 rocznie). Jakie izolacje ścian zastosować, aby dom spełniał warunki energooszczędności?

Czynniki wpływające na energooszczędność domu

Uzyskanie niskiego wskaźnika zużycia ciepła, potrzebnego do ogrzania domu, możliwe jest dzięki zastosowaniu materiałów o niskiej wartości współczynnika przenikania ciepła oraz wykonaniu przegrody o odpowiedniej grubości. Czynnikami wpływającymi na stopień energooszczędności domu są:
- lokalizacja budynku (osłonięcie od działania silnego wiatru),
- kształt budynku (najbardziej energooszczędne budynki są zwarte),
- wielkość i ilość przegród okiennych,
- odpowiednia izolacja mostków termicznych (połączenia okien z murem, izolacja wsporników - balkony, wieniec),
- odpowiednie zabezpieczenie dachu, ścian, fundamentów.

Dom energooszczędny: izolacja ścian

Dobry materiał izolacyjny ścian budynków stanowi podstawę wysokiej energooszczędności budynku. Ocieplenie ścian zewnętrznych ma na celu zwiększenie jego izolacyjności cieplnej, czyli poprawę wydajności energetycznej ścian zewnętrznych. Dzięki takim zabiegom możliwe jest zmniejszenie kosztów ogrzewania budynku i podwyższenie komfortu użytkowania. Prawidłowe ocieplenie ścian zewnętrznych w nowo powstających budynkach stanowi istotną część projektu domu, natomiast wiele już istniejących budynków wymaga docieplenia. Projekty domów energooszczędnych można znaleźć na stronach najlepiej ocenianych pracowni architektonicznych (np. MG Projekt) Głównymi materiałami wykorzystywanymi do ocieplania ścian zewnętrznych budynków są:
- wełna mineralna (płyty lamelowe, płyty z welonem szklanym, płyty z folią aluminiową, granulat),
- styropian (płyty tradycyjne, płyty sprężyste, elastyczne, ryflowane. czarne, perforowane),
- keramzyt.

Wełna mineralna

Produkt ten jest bardzo popularnym materiałem o szerokim spektrum zastosowań. Oprócz tego, że skutecznie ociepla ściany budynków, stanowi również bardzo efektywną izolację akustyczną oraz ogniochronną. Co więcej, materiał ten jest również paroprzepuszczalny, co oznacza, że ryzyko powstania zawilgoceń jest niewielkie. W rzeczywistości, wełna mineralna występuje jako nazwa dla dwóch produktów o bardzo zbliżonych właściwościach: wełna skalna i wełna szklana. Mineralna wełna skalna wytwarzana jest z bazaltu, dzięki czemu jest bardziej odporna na działanie wysokiej temperatury, wełna szklana natomiast powstaje z piasku kwarcowego lub szkła pochodzącego z recyklingu. Wyjątkowo dobre właściwości izolacyjne wełny mineralnej wynikają z obecności powietrza pomiędzy włóknami wełny, które zajmuje nawet 95% jej objętości – współczynnik przewodzenia ciepła λ tego materiału może wynosić 0,032–0,045 W/mK. Materiały wykonane z wełny mineralnej charakteryzują się dobrymi właściwościami użytkowymi i mechanicznymi - są sprężyste i elastyczne, co sprzyja szczelnemu ułożeniu izolacji cieplnej. Takie właściwości sprawiają, że wełna wykorzystywana jest do ocieplania połaci dachowych, stropów belkowych, konstrukcji szkieletowych drewnianych i stalowych.

Styropian

Polistyren ekspandowany, czyli tradycyjny styropian, zdecydowanie przewyższa popularnością wełnę mineralną. Popularność tą zawdzięcza głównie znacznie niższej cenie, która wpływa na jego atrakcyjność. Ponadto parametry techniczne styropianu są równie dobre jak w przypadku wełny mineralnej. Pod wpływem zastosowania procesu produkcyjnego, polegającego na spienianiu, powietrze w porach styropianu może zajmować aż 98% objętości wyrobu. Współczynnik przewodzenia ciepła λ styropianu wynosi nawet 0,033–0,045 W/mK. Styropian charakteryzuje się bardzo małą nasiąkliwością, dzięki czemu może być stosowany do ocieplania części budynków narażonych na stały kontakt z wodą - ściany piwnicy oraz fundamenty. W przeciwieństwie do wełny mineralnej, tradycyjny styropian charakteryzuje się całkowitym brakiem paroprzepuszczalności.

Nowoczesne izolacje termiczne

Współczesne materiały służące do izolacji cieplnej posiadają atrakcyjniejsze właściwości użytkowe i techniczne niż tradycyjne modele. Współczynnik przewodzenia ciepła λ, charakteryzujący nowoczesne materiały, osiąga wartość od 0,040 (czyli podobnie jak w tradycyjnych materiałach izolacyjnych) do 0,031 W/(m·K). Tak dobre właściwości materiały te zawdzięczają równomiernemu zwiększeniu gęstości – czyli im grubsze płyty, tym bardziej zwarta ich struktura, podobnie jak cienkie. Co ciekawe, do tej pory to grube płyty miały zdecydowanie gorszą izolacyjność. Większa gęstość płyty poprawia również jej odporność na negatywne działanie czynników zewnętrznych oraz zmniejsza jej nasiąkliwość.