Nowy rezerwat przyrody na Podkarpaciu

Początkiem sierpnia przybędzie na podkarpaciu kolejny rezerwat przyrody - „Olzy”. Tą najwyższą z krajowych form ochrony objęte zostało odsłonięcie łupków menilitowych koło Rudawki Rymanowskiej.

Wznosząca się w dolinie Wisłoka skalna ściana koło Rudawki Rymanowskiej, to największe w polskich Karpatach odsłonięcie łupków menilitowych i niewątpliwie jedno z najpiękniejszych. Jest to również jedna z największych atrakcji turystycznych podkarpacia, która zachwyca o każdej porze roku.

Odsłonięcie powstało w wyniku erozji wgłębnej, po zmianie biegu rzeki i utworzeniu się przełomu powyżej Beska (pierwotne dno rzeki znajduje się 25 m wyżej).

Charakterystyczny, warstwowy układ skał powstawał w wyniku sedymentacji (osadzania) osadów żwirów, piasków i iłów w głębokim Oceanie Tetydy (jego pozostałością jest Morze Śródziemne) w dolnym oligocenie, tj. około 35 milionów lat temu!

Nazwa łupków pochodzi od znalezionego w Ménilmontant we Francji brunatnoszarego opalu – menilitu.

Oprócz odsłonięcia skalnego, ochroną objęto porastający szczyt drzewostan o wysokim stopniu naturalności składu gatunkowego. Jest to w większości żyzna buczyna karpacka (Dentario glandulosae - Fagetum).

Plany objęcia tego terenu ochroną rezerwatową pojawiły się w 2003 r. Pierwotnie miał on obejmować większy teren i nosić nazwę „Dolina Wisłoka”. Ostatecznie skoncentrowano się na walorach geologicznych i krajobrazowych malowniczej odkrywki, która znana jest pod nazwą „Ściana Olzy w Rudawce Rymanowskiej”. Dlatego też zdecydowano się na nazwę „Olzy”, która funkcjonowała wśród przedwojennych mieszkańców Rudawki, jednak zanikła wraz z ich wysiedleniem w 1946 r. Ten toponim wywodzi się prawdopodobnie od słowa ylz lub ylzy, które oznacza przepaść lub urwisko, co oddaje w pełni charakter obiektu.

22 lipca Regionalny Dyrektor Ochrony Środowisk w Rzeszowie podpisał zarządzenie w sprawie rezerwatu przyrody „Olzy”. Akt ukazał się w Dzienniku Urzędowym Województwa Podkarpackiego 26 lipca. Zgodnie z prawem wejdzie on w życie po 14 dniach, tj. 9 sierpnia 2022 r. Tym samym liczba rezerwatów przyrody w województwie podkarpackim zwiększy się do 98 (w roku 2021 został utworzony rezerwat „Przysłup”).

Źródło: RDOŚ w Rzeszowie