Zamknij

Muzyka w filmie a prawo autorskie.

art. sponsorowany + 08:19, 04.10.2023 Aktualizacja: 08:30, 04.10.2023
Muzyka od dawna tworzy nieodłączny element filmu, niezależnie od tego czy chodzi o wielkobudżetowe produkcje rodem z Hollywood, czy też o krótkometrażowe projekty nieznanych, początkujących twórców. Rola muzyki w filmie odgrywa wieloraką rolę, znacząco wpływając na odbiór i doświadczenie widza. Tworzy odpowiednią atmosferę i nastrój - poprzez dobór odpowiednich dźwięków, rytmów i melodii twórcy budują napięcie, podkreślają dramatyczne momenty i nadają filmowi charakterystyczny klimat.

Wykorzystanie w filmie danego utworu związane wymaga zachowania odpowiednich procedur i formalności, które związane są z prawami autorskimi którym podlegają wszelkie utwory - jak zatem wykorzystać muzę w filmie

  • wykorzystanie muzyki napisanej na potrzeby konkretnej produkcji
  • uzyskanie zgody autora bądź jego spadkobierców
  • uzyskanie zgody innych podmiotów, które są uprawnione do rozporządzania autorskimi prawami majątkowymi (przede wszystkim będą to wydawnictwa muzyczne)
  • wykorzystanie muzyki do której nie przysługują prawa autorskie.

Należy też pamiętać, że czasem same majątkowe prawa autorskie do muzyki mogą nie wystarczyć, np. gdy chodzi o nagraną już piosenkę, ponieważ oprócz majątkowych praw autorskich do muzyki należy pozyskać także zgodę w zakresie korzystania z praw pokrewnych do muzyki, tj. praw pokrewnych artystów wykonawców (muzyków i wokalistów) oraz praw pokrewnych producenta fonograficznego (który dokonał nagrania wykonania).

Wykorzystanie muzyki napisanej na potrzeby konkretnej produkcji 

Jednym z najbardziej efektywnych, chociaż wymagającym odpowiednich środków finansowych, rozwiązaniem jest podjęcie współpracy z kompozytorem audiowizualnym, który stworzy unikalną ścieżkę dźwiękową do filmu. Tworzenie muzyki specjalnie dostosowanej do konkretnego dzieła audiowizualnego wiąże się z bezpośrednim partnerstwem z kompozytorem, co umożliwia zawarcie bezpośrednio w umowie z kompozytorem wszelkich niezbędnych zgód i zezwoleń dotyczących wykorzystania utworu i jego synchronizacji.

Uzyskanie zgody autora, bądź jego spadkobierców 

Jeżeli chodzi o wykorzystanie utworu muzycznego w filmie, istnieje możliwość uzyskania zgody bezpośrednio od autora, o ile jeszcze żyje. Po śmierci autora, prawo do udzielania zgody na korzystanie z utworu przechodzi na jego spadkobierców i jest ważne przez okres 70 lat. Ważne jest, aby uzyskać zgodę od wszystkich spadkobierców, którzy posiadają prawa do utworu.

W przypadku utworów współautorskich, aby legalnie wykorzystać muzykę w filmie, konieczne jest uzyskanie zgody od wszystkich współtwórców, zwłaszcza jeśli kompozytor i autor tekstu są różnymi osobami. Jeśli któregoś z współautorów już nie ma, zgody udzielają jego spadkobiercy. Zgodnie z obowiązującym prawem, prawa autorskie majątkowe dla utworów współautorskich również wygasają po 70 latach od śmierci ostatniego współtwórcy.

Innymi podmiotami, które mogą udzielić zgody na wykorzystanie muzyki w filmie, są podmioty uprawnione do dysponowania prawami autorskimi majątkowymi. Mogą to być na przykład wydawnictwa muzyczne, które nabyły prawa na podstawie odpowiednich umów.

Warto zauważyć, że chociaż autor lub spadkobiercy mogą powierzyć swoje prawa do zbiorowego zarządzania, to ZAiKS nie udziela zgody na wykorzystanie muzyki w filmie. Dlatego konieczne jest zawsze uzyskanie zgody bezpośrednio od twórcy utworu, jego spadkobierców lub innego podmiotu, któremu przysługują majątkowe prawa autorskie do muzyki.

Wykorzystanie muzyki do której nie przysługują prawa autorskie

Wykorzystanie muzyki w filmie, do której nie przysługują prawa autorskie, może być możliwe w przypadku utworów znajdujących się w domenie publicznej. Utwory w domenie publicznej to takie, których prawa autorskie wygasły lub nigdy nie powstały. Oznacza to, że takie kompozycje są dostępne dla ogółu społeczeństwa i mogą być wykorzystywane bez konieczności uzyskiwania zgody od twórcy.

Warto skorzystać z zasobów, które oferują utwory z licencjami Creative Commons lub innych podobnych, wolnych od ograniczeń prawnych. Mogą być one używane bez konieczności uzyskiwania indywidualnych zgód, zgodnie z warunkami określonymi przez właściciela praw autorskich.

Jak formę powinna mieć zgoda?

Uzyskanie zgody od uprawnionych podmiotów może nastąpić w dwojaki sposób.

Jednym z nich jest zawarcie umowy licencyjnej, która zezwala na korzystanie z utworu w określonym zakresie. Niezbędnymi elementami takiej umowy jest wyraźne określenie utworu i pól eksploatacji, których dotyczy umowa.

Licencja na wykorzystanie utworu muzycznego może przyjąć formę licencji wyłącznej, która zapewnia wyłączne prawo do korzystania z utworu w określony sposób, lub formę licencji niewyłącznej, która umożliwia także innym osobom uzyskanie uprawnień do korzystania z tego samego utworu w tym samym zakresie eksploatacji.

Umowa licencyjna wyłączna wymaga zachowania formy pisemnej! W przeciwnym razie umowa taka będzie nieważna. Umowa licencyjna niewyłączna co prawda nie wymaga formy pisemnej, ale jednak zaleca się zawarcie je na piśmie dla pewności ustalonych warunków licencji.

W przypadku braku określonych warunków w umowie, standardowo udziela się licencji na okres 5 lat. Niemniej istnieje możliwość udzielenia licencji na czas nieokreślony lub o dłuższym terminie. W sytuacji udzielenia licencji na okres przekraczający 5 lat, po upływie tego czasu licencję uznaje się za udzieloną na czas nieokreślony i można ją wypowiedzieć zgodnie z ustalonymi terminami określonymi w umowie lub przepisami prawnymi.

Drugim sposobem uzyskania zgody od uprawnionych podmiotów jest umowa dotyczącą przeniesienia autorskich praw majątkowych.

Kolaudacja filmu i jej najważniejsze aspekty 

Kolaudacja filmu jest procesem ostatecznej oceny i akceptacji technicznej oraz artystycznej gotowego filmu przed jego publicznym udostępnieniem. Jest to swojego rodzaju kontrola jakości, która ma na celu upewnienie się, że film spełnia określone standardy i jest gotowy do dystrybucji lub prezentacji publicznej. Oto kilka najważniejszych aspektów kolaudacji filmu:

  1. Ocena techniczna: Podczas kolaudacji filmu dokonuje się szczegółowej oceny technicznej, obejmującej aspekty takie jak jakość obrazu, dźwięku, montażu, kolorów, oświetlenia i efektów specjalnych. Sprawdza się również zgodność filmu z odpowiednimi normami technicznymi i wymaganiami producenta.
  2. Ocena artystyczna: Kolaudacja filmu obejmuje również ocenę artystyczną, która dotyczy m.in. reżyserii, scenariusza, gry aktorskiej, kompozycji muzycznej i ogólnego przekazu filmu. Ocenia się zgodność filmu z zamierzeniami twórców oraz jego wartość artystyczną i narracyjną.
  3. Poprawki i edycja: Na podstawie wyników kolaudacji mogą być proponowane poprawki i zmiany w filmie. Mogą dotyczyć zarówno aspektów technicznych, jak i artystycznych. Celem jest osiągnięcie jak najwyższej jakości i zgodności z zamierzeniami twórców.
  4. Zgodność z przepisami praw autorskich: W trakcie kolaudacji sprawdza się również zgodność filmu z przepisami prawa autorskiego, w tym prawa do używanych utworów muzycznych, wizerunku osób, znaków towarowych itp. W przypadku wykorzystania chronionych materiałów, konieczne jest uzyskanie odpowiednich licencji i zgód.
  5. Ocena odbioru: Kolaudacja może również obejmować testowe projekcje filmu dla ograniczonej publiczności w celu oceny reakcji i odbioru filmu. Feedback od widzów może być brany pod uwagę przy ewentualnych ostatnich korektach i decyzjach dotyczących dystrybucji filmu.

Kolaudacja filmu jest istotnym etapem w procesie produkcji filmowej, umożliwiającym finalną ocenę i przygotowanie filmu do prezentacji publicznej. Jest to proces wieloaspektowy, który uwzględnia zarówno techniczne jak i artystyczne aspekty filmu, zapewniając wysoką jakość i zgodność z oczekiwaniami twórców i widzów.

Umowy koprodukcyjne w kontekście kolaudacji filmu 

Umowy koprodukcyjne odgrywają istotną rolę w kontekście kolaudacji filmu, szczególnie w przypadku filmów powstających jako koprodukcje międzynarodowe. Oto kilka istotnych aspektów związanych z umowami koprodukcyjnymi w kontekście kolaudacji filmu:

  1. Współfinansowanie: Umowy koprodukcyjne są zawierane między producentami z różnych krajów, którzy wspólnie finansują produkcję filmu. Przez udział wielu stron w finansowaniu filmu, umowy koprodukcyjne umożliwiają podział kosztów produkcji oraz dostęp do dodatkowych źródeł finansowania.
  2. Zasady współpracy: Umowy koprodukcyjne określają zasady współpracy między koproducentami, w tym podział obowiązków, odpowiedzialności i zadań związanych z produkcją filmu. Ustala się również zasady decyzyjne dotyczące m.in. budżetu, scenariusza, obsady aktorskiej i innych ważnych aspektów filmu.
  3. Prawa autorskie: Umowy koprodukcyjne regulują kwestie praw autorskich do filmu, w tym prawa do dystrybucji, wykorzystania i eksploatacji filmu w różnych krajach. Określa się również zasady dotyczące udzielania zgód na wykorzystanie filmu oraz podziału zysków i dochodów z eksploatacji.
  4. Postprodukcja i kolaudacja: Umowy koprodukcyjne często uwzględniają również kwestie związane z postprodukcją i kolaudacją filmu. Określa się terminy i procedury kolaudacyjne, w tym proces oceny i akceptacji finalnej wersji filmu przez część lub wszystkich koproducentów. Może być również ustalony harmonogram poprawek i finalizacji filmu.
  5. Dystrybucja i promocja: Umowy koprodukcyjne mogą obejmować również kwestie związane z dystrybucją i promocją filmu. Ustala się plany dystrybucji filmu w poszczególnych krajach oraz podział obowiązków i kosztów związanych z promocją i marketingiem.

Umowy koprodukcyjne mają na celu uregulowanie współpracy między koproducentami i zapewnienie skutecznego zarządzania procesem produkcji filmu. W kontekście kolaudacji filmu umowy te mogą zawierać postanowienia dotyczące kolaudacyjnych procedur, poprawek, finalizacji i akceptacji filmu przez wszystkich koproducentów.

(art. sponsorowany)
Nie przegap żadnego newsa, zaobserwuj nas na
GOOGLE NEWS
facebookFacebook
twitter
wykopWykop
0%